Snelheid voor spelsporters

Snelheid is een belangrijk wapen voor spelsporters. Een snelle speler heeft veel voordelen ten opzichte van een minder snelle speler, zeker in de huidige spelsportpraktijk waarin het spel zich in hoog tempo blijft ontwikkelen. Het is dan ook zeker de moeite waard om snelheid te trainen en te ontwikkelen, waardoor je sneller wordt op het voetbalveld, hockeyveld, basketbalveld of de tennisbaan. Er wordt wel gezegd dat de snelste spelers vaak ook de beste spelers zijn. Met name een krachtige start en snelle acceleratie zijn van groot belang voor spelsporters. In deze blog vertellen we je waarom dit het geval is en hoe je deze kwaliteiten het beste kunt trainen. 

Auteur: Martijn Hoekstra
Publicatie datum: 21 juli 2021
Leestijd: 5 minuten
Categorie: Sprint

Start en acceleratie

In de Engelse Premier League, het hoogste voetbalniveau in Engeland, zien we een duidelijke toename in het aantal sprints en de totale sprintafstand gedurende wedstrijden als we kijken naar het seizoen 2006 – 2007 ten opzichte van nu (2020 – 2021). Daarnaast zien we ook dat spelers heden ten dage sneller zijn geworden. De snelste speler op de voetbalvelden is momenteel de Franse voetballer Kylian Mbappé, met een gemeten snelheid van 38,00 kilometer per uur. Het is duidelijk dat sprintvaardigheden steeds belangrijker worden in het moderne voetbal. 

Sprints in spelsport zijn vaak kort en fel, een krachtige start en snelle acceleratie zijn van het grootste belang. Dit spreekt voor zich bij spelsporten met een relatief klein veld, zoals een basketbalveld, handbalveld of tennisbaan, maar ook bij spelsporten met een relatief groot veld zijn de gemiddelde sprintafstanden vaak kort. In het voetbal en hockey duren de meeste sprintacties niet langer dan zo’n 4 seconden (20 – 30 meter). Hieruit kunnen we concluderen dat een snelle speler vooral goed is in starten en accelereren. Het mooie is dat deze kwaliteiten goed te trainen zijn. Daarover later meer. 

Tijdens het starten en accelereren gaat het om versnellen van je lichaamsgewicht. Het doel is om zo snel mogelijk te versnellen en in een korte tijd een zo hoog mogelijke snelheid te ontwikkelen. Vanwege de langere contacttijden aan de grond ten opzichte van lopen op topsnelheid, in combinatie met de voorovergebogen houding, is er tijdens starten en accelereren ruimte voor het leveren van explosieve kracht in horizontale richting. Het draait hierbij om een groot vermogen, de combinatie van kracht x snelheid. Je moet sterk zijn, maar dit vooral ook snel kunnen inzetten. De zogeheten ‘triple extension’ is hierbij van belang, dit is de strekking van heup, knie en enkel. Deze moet goed ontwikkelt en gecoördineerd zijn. Iedereen is in staat om met de juiste trainingsprikkels het vermogen te vergroten, wat bijdraagt aan een snellere start en acceleratie in de sportpraktijk. 

Trainen van vermogen 

De grootste vermogensleverende spieren in ons lichaam zijn de gluteus maximus (bilspieren) en de quadriceps. Deze zijn dan ook zeer belangrijk met betrekking tot versnellen (starten en accelereren). Deelelementen uit het Olympisch gewichtheffen, zoals een powersnatch, powerclean, push press en pull, zijn zeer geschikt om het vermogen te trainen. Deze oefeningen draaien om de combinatie van kracht x snelheid en doen een groot beroep op de ‘triple extension’. Als we kijken naar gewichtheffers valt vaak meteen op dat ze enorm ontwikkelde bilspieren en quadriceps hebben, oftewel de belangrijkste vermogensleverende spieren zijn zeer goed ontwikkelt. Dit vertaalt zich dan ook naar een snelle start en acceleratie, een gewichtheffer is vaak buitengewoon snel in sprintjes tot zo’n 20 meter. Daarnaast scoren gewichtheffers erg goed in explosieve sprongtesten zoals een ‘vertical jump’ of ‘long jump’. Ook hierbij draait het om een groot vermogen kunnen leveren. 

Praktische vertaalslag 

In spelsport draait het naast een krachtige start en snelle acceleratie ook om efficiënt kunnen afremmen om vervolgens van richting te kunnen veranderen. Je zou kunnen stellen dat het draait om starten, versnellen (accelereren) en afremmen. Als we kijken wat er wordt gevraagd tijdens een powerclean of powersnatch (elementen uit het Olympisch gewichtheffen), dan zijn dit precies de kwaliteiten die terugkomen. Tijdens een powerclean of powersnatch draait het om een sterke start, een maximale versnelling waarna je vervolgens het gewicht moet kunnen vastzetten, oftewel abrupt moet kunnen remmen. De transfer of vertaalslag naar de spelsportpraktijk is mogelijk dan ook groot. Je traint en ontwikkelt de fysieke kwaliteiten die gevraagd worden op het veld of de baan, waardoor je betere voorwaardes creëert om te excelleren in jouw spelsport.   

Afsluiting 

Snelheid is een zeer belangrijke factor in vrijwel alle spelsporten. De snelste spelers zijn vaak de beste spelers. Kijkend naar de gemiddelde sprintafstanden in de spelsportpraktijk, dan blijkt dat vooral starten en accelereren belangrijk zijn. Het doel is om zo snel mogelijk een hoge snelheid te bereiken. Het hebben van een groot vermogen is hiervoor één van de belangrijkste voorwaardes. Het is dan ook aan te raden om dit te trainen en te ontwikkelen in de fysieke training, doormiddel van oefeningen waarbij het draait om kracht x snelheid en het aanspreken van de ‘triple extension’. Deelelementen uit het Olympisch gewichtheffen zijn hiervoor enorm geschikt. Met deze oefeningen ontwikkel en verbeter je de fysieke kwaliteiten die worden teruggevraagd tijdens starten en accelereren, waardoor de vertaalslag naar de spelsportpraktijk groot is. Tijdens ons Powercamp gaan we hier uitvoerig op in aan de hand van praktische scholing met ondersteunende lectures. Je krijgt inzicht in het belang van starten en accelereren voor spelsporters en hoe je dit het beste kunt toepassen in de fysieke training. Zeer geschikt voor de fanatieke spelsporter die sneller wilt worden of voor de coach die zijn sporters op de meest effectieve en efficiënte manier wilt trainen op het gebied van snelheid voor de spelsportpraktijk.